Анхдахь хутагт үнэнийг (Дуккха-аръясачча) бараг эрдэмтэн бүхэн л ерөнхийдөө “Зовлонгийн ариун үнэн” хэмээн орчуулсан байдаг бөгөөд ингээд амьдрал бол зовлон зүдүүрээс өөр юу ч биш гэж буддизм үздэг хэмээн тайлбарладаг. Орчуулга, тайлбар хоёулаа үнэхээр ха

Эртний Энэтхэгийн санскрит (самгард) хэлний “буддха” хэмээх үг нь өнө эрт үеэс эхлэн Монгол хэлэнд орж, дуудлага сунжирсаар “Бурхан” гэх монгол хэлний үг болтлоо идээшсэн

Богд зонхава багшийн Бодь мөрийн зэрэгт бичсэн ном сурах аргачлалаас та бүхэнд хүргэж байна.

Сэтгэл оюунд тогтсон гүн ухааны цогц үзэл баримтлал нь тогтсон таалал юм. Бурханы шашны эдгээр тогтсон тааллууд нь бурханы шашны бус үзэл баримтлалуудаас дараах дөрвөн тулгуур баримтлалаар ялгаатай:

Хамуугаа майжихыг жаргал гэвэл
Хамуугүй байхыг үнэн жаргал гэмүй
Хүсэлийг гүйцээх жаргал мөн гэвэл
Хүсэлгүй хүмүүн төгс жаргалтан буйзаа
Дорнын их сэтгэгч НАГАРЖУНА

Үзэгдэл сансар ба хорвоо нирваан бүхэн
Үнэндээ нэгэн суурь, хоёр мөр, хоёр үр буй
Үүнийг л ухаарах хийгээд эс ухаарах риди болмуй
Үргэлжийн сайн Самандабадрын ариун ерөөлөөр
Үүссэн бүхэн Дармадатун саруул орд харшид
Үлдэлгүй илтэд туулаад бурхан бол

Дээд төрөлхтөн буюу Бурхан багшийн бие нь эгэл хүнийхээс давуу олон сайн шинж чанартай байдгийг гучин хоёр лагшин хэмээн монгол хэлнээ орчуулдаг уламжлалтай. Энэхүү Бурхан багшийн 32 сайн шинжийг доорхи байдлаар судар номонд өгүүлдэг.

Шашин үндэслэгчид дотроос зөвхөн Будда л өөрийгөө эгэл хүнээс огтхон ч ялгаж үзээгүй цор ганц багш мөн билээ. Тэрээр эгэл жирийн хүн мөнөөр үл барам өөрийгөө аливаа нэгэн гадны хүчин зүйлийн ивээл биелэл бус хэмээн үзнэ.

Хималайн уулсын урд хормойг ороон урсах Рохини голын эрэг дээр оршигч, Шагжа омгийн улсын нийслэл Капилавасту балгаст Суддодана Гаутама буюу ариун идээт хаан бээр амьдарч байжээ. Тэрбээр шулуун шударга, цэцэн мэргэн хэмээн алдаршиж, айлдсан болгоныг нь үг

Хоёр дугаар Бурхан хэмээн гурван ертөнцөд машид алдаршсан. Энэтхэгийн их соён гэгээрүүлэгч, махасидда Нагаржунагийн Гэгээнээс өөрийн хамаатан болох нэгэн хаанд илгээсэн сугааль захидал нь эдүгээ Бурханы шашны сонгодог зохиол болон дэлгэрчээ.